Είναι γνωστή η αναζήτηση των ανθρώπων προς το άγνωστο και το παραφυσικό ή μεταφυσικό. Η αλήθεια είναι πως αυτή η αναζήτηση δεν είναι κάτι καινούριο ή άγνωστο προς όλους μας, παράλληλα με την ανακάλυψη της φωτογραφίας που και αυτή μια αναζήτηση με ρίζες στον μεσαίωνα και στους αλχημιστές είναι. Οι άνθρωποι πάντα είχαν και έχουν, μια τάση προς τον μυστικισμό και την αναγωγή άγνωστων ή ακαταλαβίστικων φαινομένων σε παραφυσικά ή μεταφυσικά αίτια.
Τα φαντάσματα ή τα πνεύματα ήταν πολύ διαδεδομένα στα τέλη του 1800 και αρχές του 1900, τα στοιχειωμένα σπίτια, τα ξεχασμένα παλάτια, τα μισογκρεμισμένα αρχοντικά φυσικά δεν θα μπορούσαν να λείψουν από τις φανταστικές και μυστηριώδεις ιστορίες, όπως και οι στοιχειωμένες εικόνες ή αλλιώς εικόνες φαντασμάτων. Μια από της πιο γνωστές αν και παράξενες υποθέσεις είναι του φωτογράφου φαντασμάτων, Αμερικανού William Mumler, χαράκτη που μεταπήδησε στον χώρο της φωτογραφίας.
Ο Mumler είχε κάνει σειρές ολόκληρες από φωτογραφίες που εμπεριείχαν πνεύματα περίπου 4 δεκαετίες μετά την ανακάλυψη της φωτογραφίας. Πολύς κόσμος φωτογραφίζονταν στο στούντιο του και όταν επέστρεφε να παραλάβει τις εικόνες παρατηρούσε και κάποιο φάντασμα να στέκει δίπλα του, βέβαια πολλές από τις εικόνες του ήταν πειράματα που είχαν πάρει μέρος στο σκοτεινό θάλαμο κάτι που ήθελε να εκμεταλλευτεί σε επίπεδο εμπορίου.
Ο Mumler πέρασε στην ιστορία διότι ήταν από τους μοναδικούς φωτογράφους που δικάστηκε επειδή τα φαντάσματα των πελατών του στοίχειωναν τις φωτογραφίες. Το θέμα πήρε εθνικές διαστάσεις και ο Mumler το 1869 κατηγορήθηκε για απάτη, ανάμεσα στους ενόρκους ήταν διάφοροι φωτογράφοι που προσπαθούσαν να εξηγήσουν τις τεχνικές του και για λογαριασμό της υπεράσπισης κλήθηκε ένας δικαστής (John Edmonts) που ήταν πνευματιστής κι ο ίδιος ! Παρά την φήμη που θα μπορούσε να κερδίσει ο Mumler για καλό της επιχείρησης του, μόνο κακό τελικά του έκανε η όλη του εμπλοκή με την φωτογραφία.
Το δικαστήριο τελικά αθώωσε τον φωτογράφο έλλειψη στοιχείων, όμως το κόστος της υπεράσπισης (3000$) και η καθημερινή κατακραυγή στις εφημερίδες οδήγησε τον Mumler σε χρεωκοπία και κατάθλιψη. Το 1875 έκδωσε ένα λεύκωμα με φωτογραφίες φαντασμάτων άλλα χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρον, δέκα χρόνια αργότερα πέθανε αφού πρώτα είχε καταστρέψει όλα τα αρνητικά που είχε στον σκοτεινό του θάλαμο. Φωτογράφοι φαντασμάτων όμως δε μπορούσαν να μην υπάρχουν στην Αγγλία που φημίζεται για την πνευματική της κληρονομιά και τα στοιχειωμένα σπίτια.
Από τα πιο γνωστά μέντιουμ στα τέλη του 1800 ήταν ο Άγγλος William Egligton, ο οποίος ασχολήθηκε με τον πνευματισμό περίπου στα 1874 και στα 1876 υπήρξαν μαρτυρίες ότι αιωρήθηκε στην διάρκεια μιας σεάνς. Μέσα από τις αιωρήσεις και τις σεάνς ο Egligton ισχυρίζονταν ότι δεχόταν μηνύματα από τον άλλο κόσμο και τα αποτύπωνε σε χαλκό ή άλλα παρόμοια υλικά,δεν άργησε και ο ίδιος να στραφεί στην φωτογραφία για να ξεδιπλώσει το ταλέντο του στην μεταφυσική.
Άρχισε να κάνει κάποια πορτραίτα τα οποία ήταν και αυτά στοιχειωμένα και τα φαντάσματα έκαναν χορό στο σκοτεινό του θάλαμο, βέβαια φημολογείται πως ο ίδιος δεν ήξερε από φωτογραφία, αλλά πίσω από το όλο σώου κρυβόταν κάποιος άγνωστος φωτογράφος. Οι φωτογραφίες του έγιναν πολύ διάσημες και πολύ τρομακτικές θα μπορούσε να πει κάποιος αν αναλογιστεί την χρονολογία που τραβήχτηκαν. Από τις πιο γνωστές εικόνες του είναι της Mary Burchet με το φάντασμα του δασκάλου ή παλιού καθηγητή της το 1886.
Mary burchet: οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν στο δωμάτιο μου, με την δική μου φωτογραφική μηχανή με πλάκες (φιλμ) του κυρίου Egligton και εμφανίστηκαν αμέσως μετά, με την δική μου παρουσία στην διαδικασία -9 Δεκεμβρίου 1886. ΥΓ. Νομίζω πως υπάρχει μια ομοιότητα με τον παλιό καθηγητή μου κύριο Wyand.
Και ενώ ο πνευματισμός, ο μυστικισμός και τα φαντάσματα έδιναν και έπαιρναν σε Αγγλία και Αμερική άλλη μια υπόθεση δίκης για φαντάσματα και φωτογραφία πήρε το φως της δημοσιότητας στην Γαλλία αυτήν την φορά. Ο EdouardIsidore Buguet ήταν φίλος και συνεργάτης με τον Leymarieο οποίος ήταν εκδότης του περιοδικού revuespirite, αυτό το περιοδικό δημοσίευε την φωτογραφική δουλειά του Buguet μεταξύ των άλλων θεμάτων για τον κόσμο του μεταφυσικού.
Αυτή λοιπόν η μεταφυσική παρέα ισχυριζόταν πως οι φωτογραφίες ήταν αυθεντικές και πως τα φαντάσματα – πρωταγωνιστές ήταν κάποιοι παλιοί φίλοι που είχαν πεθάνει και διάφορες άλλες ιστορίες. Βέβαια ο Buguet, πνευματιστής και ο ίδιος, το 1875 κατηγορήθηκε για απάτη και πως οι φωτογραφίες του ήταν κατασκευασμένες, μάλιστα υπήρξαν μαρτυρίες ότι μερικά από τα φαντάσματα στις φωτογραφίες του ήταν συγγενείς του που φυσικά ζούσαν, σε άλλες πόλεις όμως.
Μια εισβολή αστυνομικών στο στούντιο του Buguet αποκάλυψε κάποιες πάνινες κούκλες και 299 φωτογραφίες από κεφάλια ανθρώπων κολλημένα σε χαρτόνια. Μετά από αυτά τα στοιχεία η υπεράσπιση δεν μπορούσε να κάνει τίποτα.
Ο συνεργάτης του, Leymarie κάθισε και αυτός στο εδώλιο και μετά από μια πολύκροτη δίκη εισέπραξαν από ένα χρόνο φυλάκιση και χρηματικό πρόστιμο 500 φράγκων. Τον Σεπτέμβρη του 1875 και 3 μήνες αργότερα ο Buguet ανακάλεσε στο συνέδριο των πνευματιστών στις Βρυξέλλες λέγοντας πως όλα αυτά που βρέθηκαν στο στούντιο ήταν έργο των βοηθών του που όταν έλειπε πειραματιζόντουσαν εις βάρος του και εις βάρος όλων, ακόμα ισχυρίστηκε πως οι περισσότερες εικόνες του είναι πέρα για πέρα αληθινές.
Ένα ενδιαφέρον βιβλίο που εκδόθηκε στα 1896 είναι το photographicamusments του Walter Woodbury και παρουσιάζει μεθόδους στον σκοτεινό θάλαμο ώστε το αποτέλεσμα να είναι μυστικιστικό. Μέσα υπάρχουν τρόποι με χημικά και κομμένα κομμάτια από άλλες φωτογραφίες έτσι ώστε να γίνει ένα τύπου μοντάζ ή κολάζ θα λέγαμε σήμερα, ακόμα με τι χημικά να εξαλλοιώσει κανείς τις πλάκες του (φιλμ) έτσι ώστε μετά την έκθεση και την εμφάνιση να έχει κάποια φαντάσματα να τον περιμένουν, θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι η απάντηση στους πνευματιστές – μέντιουμ – απατεώνες της εποχής που εκμεταλλεύονταν την φρέσκια τέχνη της φωτογραφίας.
Το τι είναι αλήθεια και τι όχι είναι μια μεγάλη σελίδα στην ιστορία της σχέσης φωτογραφίας και μεταφυσικού, για χρόνια όλες αυτές οι εικόνες και άλλες πολλές θα απασχολήσουν τους επιστήμονες, τις κυβερνήσεις μα πιο πολύ, τον απλό λαό που στέκονταν εμπρός στον φωτογραφικό φακό με την ελπίδα να δει κάποιο σημάδι από τους αγαπημένους του εκλιπόντες.
Στην δεκαετία του ΄20 και του ΄30 κλήθηκε μεταξύ άλλων ο μεγαλύτερος “ μάγος” όλων των εποχών Χάρι Χουντίνι για να βοηθήσει στην επίλυση διαφόρων υποθέσεων που σχετίζονταν με φαντάσματα και μέντιουμ, ο Χουντίνι είχε προκαλέσει ανοικτά όλα τα μέντιουμ του κόσμου ώστε να τον φέρουν σε μια μεταφυσική επαφή με την πεθαμένη μητέρα του, κάτι που δεν έγινε ποτέ .
Αυτήν την στιγμή υπάρχει μια τεραστίων διαστάσεων κοινότητα που ασχολείται με τις φωτογραφίες φαντασμάτων με έδρα Αμερική και Αγγλία Το μεταφυσικό θα ταράζει πάντοτε τα νερά της καθημερινότητας και της ρουτίνες των ανθρώπων, ακόμα και τώρα με την ραγδαία εξέλιξη της φωτογραφίας και της τεχνολογίας. Μερικά πράγματα θα εξάπτουν την φαντασία για πάντα.
